Zarządzanie odpadami w obiegu zamkniętym
Gospodarka Obiegu Zamkniętego (GOZ) jest kluczowym elementem współczesnych strategii ekologicznych, które dążą do ograniczenia generowania odpadów poprzez maksymalne wykorzystanie i ponowne przetwarzanie surowców, produktów oraz materiałów.
Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) zamyka pętlę liniowego schematu “weź-wykonaj-konsumuj-wyrzuć”, zachowując najwyższą użyteczność i wartość produktów, komponentów i materiałów tak długo, jak to możliwe. W gospodarce o obiegu zamkniętym odpady są ograniczone do minimum, ponieważ wszystko, co zostało wyprodukowane, jest przenoszone i wykorzystywane gdzie indziej, w sposób ciągły.
GOZ pozwala uniknąć wykorzystywania paliw kopalnych i nieodnawialnej energii. Zużyte lub uszkodzone produkty, zamiast być kierowane na wysypiska śmieci, są kierowane do ponownego użycia, naprawy, demontażu i regeneracji (np. metale, tworzywa sztuczne i syntetyczne chemikalia). Biodegradowalne materiały eksploatacyjne, takie jak żywność, bawełna i drewno, również zasilają system GOZ, zwracając niezbędne składniki odżywcze z powrotem do gleby.
Zrównoważona gospodarka odpadami przyciąga coraz większą uwagę lokalnych społeczności. Poza gospodarstwami domowymi, duża ilość odpadów powstaje w takich miejscach jak szkoły, biura, sklepy, hotele, restauracje i inne. Zastosowanie nowych technologii, w tym rozwiązań IoT pozwala dziś na inteligentne zarządzanie odpadami np. w postaci monitorowania poziomu zapełnienia koszy na śmieci czy bardziej efektywnego planowania odbioru odpadów. Walory ekonomiczne i edukacyjne mają sposoby lokalnego wykorzystania odpadów do wytwarzania produktów wykorzystywanych przez mieszkańców (np. biokompost do rolnictwa miejskiego).
Gospodarka Obiegu Zamkniętego w VERGOcity
VERGOcity – Osiedle Zero Waste
Projekt polega na zastosowaniu technologii IoT do zrównoważonej zbiórki odpadów na Osiedlu. Z pomocą kamer, czujników i identyfikacji radiowej (RFID), zbieranie odpadów będzie bardziej wydajne. Wymiana danych między biurem, ciężarówkami i kierowcami uruchomi inteligentny system zarządzania flotą. Skutkiem będzie optymalizacja tras, zarządzanie zasobami kontenerów, zwiększone bezpieczeństwo oraz bardziej efektywne i zrównoważone operacje związane z zarządzaniem odpadami. Edukacja społeczeństwa oraz system segregacji wspomagany technologiami IoT/AI umożliwi niemal 100% zawracanie odpadów do recyklingu.
Przykłady dobrych praktyk w Polsce i na świecie
- KOLO, Bratislava, Slovakia:
https://www.olo.sk/kolo/
Uruchomione w październiku 2022 r. KOLO to centrum gospodarki o obiegu zamkniętym, które służy jako narzędzie zapobiegania powstawaniu odpadów, zgodnie z filozofią, że “najlepsze odpady to te, które nie powstają”. Centrum ponownego wykorzystania znajduje się na powierzchni 1200 m², gdzie przedmioty użytkowe otrzymują drugą szansę na zabłyśnięcie, gdzie ludzie mogą przekazać nadwyżki artykułów gospodarstwa domowego, które są następnie naprawiane lub otrzymują nowe życie. KOLO współpracuje również z organizacjami non-profit, aby pomagać grupom ludności znajdującym się w niekorzystnej sytuacji społecznej.
Ponadto KOLO obejmuje również centrum edukacyjne i kreatywne o nazwie HUB okrągłych myśli i pomysłów, którego celem jest inspirowanie ludzi z Bratysławy i okolic do przyjęcia bardziej zrównoważonego stylu życia. Dzięki codziennym targowiskom wielokrotnego użytku, które powstały przed otwarciem KOLO, ta inicjatywa zero waste pomogła już zaoszczędzić ponad 54 tony materiałów, które w przeciwnym razie mogłyby zostać zmarnowane.
- Kamikatsu, Japonia:
https://www.nippon.com/en/guide-to-japan/gu900257/
Kamikatsu przeszło do historii w 2003 roku jako pierwsza gmina w Japonii, która zobowiązała się do zerowej ilości odpadów. Miasto wdrożyło rygorystyczny system sortowania odpadów, który wymaga od mieszkańców dzielenia odpadów na 45 różnych kategorii, nawet papier jest sortowany na dziewięć różnych sposobów.
Aby zachęcić mieszkańców do zrównoważonych praktyk, miasto wdrożyło program motywacyjny, który nagradza ludzi punktami recyklingowymi za ich wysiłki w zakresie recyklingu. Punkty te można następnie wymienić na szereg ekologicznych produktów. Miasto ma nawet własny browar o zerowej ilości odpadów, sklep z używanymi rzeczami dla mieszkańców o nazwie Kuru Kuru (Round and Round) lub system wspólnych przejazdów.